محاسبات نرمالیته

تعریف نرمالیته: تعداد اکیوالان های حل شده در یک لیتر محلول
تعریف اکی والان: تعداد گرم هایی از هر ماده که در واکنش های شیمیایی معادل یک گرم هیدروژن عمل نماید.

عدد n برای اسیدها برابر تعداد یون هیدروژنی است که در آب آزاد می کند. مثال:

HCl → n=1 , H₂SO₄ → n=2 , H₃PO₄ → n=3
عدد n برای بازها برابر تعداد یون هیدرواکسیدی است که در آب آزاد می کند. مثال:

NaOH → n=1 , Ca(OH)₂ → n=2 , Al(OH)₃ → n=3
عدد n برای نمک ها برابر تعداد فلز ضرب در ظرفیت فلز. مثال:

KCl → n=1 , Na₂SO₃ → n=2 , Ca₃(PO₄)₂ → n=6
عدد n برای فلزات برابر ظرفیت فلز. مثال:

Na → n=1 , Ca → n=2
عدد n برای نافلزات برابر ظرفیت نافلز . مثال:

S → n=2
عدد n در واکنش های اکسایش کاهش برابر تغییر عدد اکسایش یا کاهش. مثال:

MnO₄^– + H⁺ + e^– → Mn²⁺ + H₂O
در واکنش بالا تغییر درجه ی Mn از ۷+ به ۲+ (پنج درجه) تغییر کرده پس n برابر ۵ است
دیگر فرمول های مورد استفاده در مسائل نرمالیته:

چند نمونه مسئله که با فرمول های بالا حل می شود:
۱- نرمالیته محلول ۲ گرم بر لیتر سدیم هیدرواکسید (سود سوز آور) را به دست آورید؟

NaOH=40 g/mol

۲- نرمالیته محلول سولفوریک اسید ۹۵٪ با چگالی ۱/۸ گرم بر سانتی متر مکعب را به دست آورید؟

H₂SO₄=98 g/mol

۳- برای تهیه ی ۲۵۰ سی سی محلول ۲ نرمال پتاسیم هیدرواکسید (پتاس سوز آور) چند گرم پتاس خالص را باید به حجم برسانیم؟

KOH=56 g/molچون پتاس سوز آور خالص(جامد خشک) است از روش زیر استفاده می کنیم. این روش برای همه ی مواد جامد به کار می رود.

۴- برای تهیه ی ۲۵۰ سی سی محلول ۲ نرمال نیتریک اسید چند سی سی از اسید ۶۵٪ با چگالی ۱/۴ گرم بر سانتی متر مکعب را باید به حجم برسانیم؟

HNO₃=63 g/molچون نیتریک اسید محلول است (وقتی محلول است صورت مسئله درصد و چگالی را می دهد) از روش زیر حل می کنیم.
ابتدا نرمالیته ی محلول غلیظ را به دست می آوریم:
سپس با استفاده از فرمول زیر محاسبه می کنیم چند سی سی از اسید غلیظ را باید به حجم برسانیم:

 

تصحیح می شود: جواب ۳۴/۷ می شود نه ۸/۹۲

یعنی ۳۴/۷ سی سی از اسید غلیظ را باید به حجم ۲۵۰ سی سی برسانیم تا محلول ۲ نرمال حاصل شود

۵- ده (۱۰) سی سی سود نرمال( یک نرمال) توسط ۲/۵ سی سی هیدروکلریک اسید(HCl) خنثی می شود نرمالیته و مولاریته اسید را به دست آورید؟

NaOH=40 g/mol
HCl=36/5 g/mol
با توجه به فرمول N=nM برای اسیدها و بازهای یک ظرفیتی n=1 نرمالیته و مولاریته با هم برابر است.

۶- هر ميلي ليتر HCl ١ نرمال برابر با چند ميليگرم سديم استات ميباشد؟ وزن مولكولي سديم استات: ٨٢.٠٣

۱- ابتدا گرم بر لیتر هیدروکلریک اسید را به دست می آوریم.
۲- با داشتن گرم بر لیتر تعداد گرم های HCl را در یک میلی لیتر به دست می آوریم.

۳- بر اساس معادله واکنش یک مول سدیم استات با یک مول هیدروکلریک اسید واکنش می دهد. با استفاده از تناسب زیر ابتدا تعداد گرم سدیم استات که در واکنش شرکت می کند را به دست می آوریم و سپس گرم را به میلی گرم تبدیل می کنیم.

مطالب مرتبط با این پست:
محاسبات مولاریته
تفاوت مولاریته و مولالیته
نکات کنکوری شیمی
برای فرراگیری بهتر و عمیق تر این بخش از دانش شیمی اپلیکیشن محلول ها را بخوانید:

همچنین اپلیکیشن محاسبه گر شیمی ۲۱ نوع محاسبه ی شیمی را انجام می دهد از جمله محاسبات غلظت ها

برای سهولت در بازبینی وب سایت شیمی کیمیکال و ده ها وب سایت شیمی ایرانی و خارجی دیگر و شبکه های اجتماعی مرتبط و همچنین سهولت در به اشتراک گذاری مطالب آن ها اپلیکیشن رایگان کیمیکال پلاس را نصب کنید.