واکنش سود با گاز کلر
واکنش سود سوز آور(سدیم هیدرواکسید) با گاز کلر یکی از شناخته شده ترین واکنش های اکسایش کاهش از نوع تسهیم نا متناسب است.
برای فراگیری انواع واکنش های اکسایش کاهش و موازنه ی آن ها اپلیکیشن اکسایش کاهش را بخوانید و تست های آن را بزنید.
این واکنش در صورتی که سود سوز آور سرد و رقیق باشد یا گرم و غلیظ، محصول به دست آمده متفاوت خواهد بود. در واکنش کلر با سود سوزآور سرد و رقیق فراورده، سدیم کلرید، سدیم هیپوکلریت و آب می باشد.
واکنش گاز کلر با سود سوزآور سرد و رقیق:
و در واکنش کلر با سدیم هیدرواکسید گرم و غلیظ فراورده ها سدیم کلرید، سدیم کلرات و آب می باشد.
واکنش گاز کلر با سود سوزآور گرم و غلیظ:
نکته ها:
تفاوت واکنش گاز کلر با سود سرد و رقیق و گرم و غلیظ
۱- در در حالت سرد و رقیق سدیم هیپوکلریت و در حالت گرم و غلیظ سدیم کلرات تشکیل می شود.
۲- تفاوت دیگر نسبت فراورده هاست به هر دو واکنش نگاه کنید…
شباهت: در هر دو واکنش سدیم کلرید و آب تشکیل می شود.
تست ها:
۱- در واکنش کلر با سود گرم، کدام ماده تشکیل نمی شود؟ (کنکور سراسری تجربی سال ۷۲)
۱) NaCl
۲) NaClO
۳) NaClO3
۴) H2O
۲- در واکنش کلر با محلول سرد سود، کدام ماده تشکیل نمی شود؟ (کنکور سراسری ریاضی سال ۷۵)
۱) H2O
۲) NaCl
۳) NaClO
۴) NaClO3
۳- گاز حاصل از اثر هیدروکلریک اسید را بر منگنز دی اکسید را از محلول سود جوشان عبور می دهیم کدام موارد زیر حاصل می شود؟ ( کنکور آزاد پزشکی سال ۶۹)
۱) NaCl , NaClO3
۲) NaCl , NaClO2
۳) NaCl , NaClO
۴) NaClO , NaClO2
تذکر: واکنش اثر هیدروکلریک اسید را بر منگنز دی اکسید در اینجا بررسی شد نگاه کنید.
۴- در واکنش ۰/۵ مول گاز کلر با محلول سرد سود، تفاوت جرم دو نوع نمک حاصل چند گرم است؟ (کنکور سراسری تجربی سال ۷۵)
Na=23 , O=16 , Cl=35.5
۱) ۸
۲) ۶
۳) ۴
۴) ۳
جواب:
اگر به واکنش گاز کلر با سود سرد و رقیق نگاه کنید:
به ازای هر مول گاز کلر که در واکنش شرکت می کند یک مول NaCl و یک مول NaClO به دست می آید. چون تفاوت این دو نمک یک اتم اکسیژن (O=16) است پس به ازای نیم مول عدد ۸ (گزینه ۱) به دست می آید.
۵- در واکنش ۰/۳ مول گاز کلر با محلول گرم و غلیظ سود، تفاوت جرم دو نوع نمک حاصل چند گرم است؟ (کنکور سراسری تجربی سال ۷۶)
Na=23 , O=16 , Cl=35.5
۱) ۴/۸
۲) ۹/۴
۳) ۱۴/۴
۴) ۱۸/۶
جواب:
اگر به واکنش گاز کلر با سود گرم و غلیظ نگاه کنید:
به ازای هر ۳ مول گاز کلر که در واکنش شرکت می کند ۵ مول NaCl و یک مول NaClO3 به دست می آید. جرم مولکولی NaCl برابر ۵۸/۵ گرم بر مول که پنج مول آن می شود ۲۹۲/۵:
همچنین جرم مولکولی NaClO3 می شود ۱۰۶/۵ گرم بر مول اکنون تفاوت جرم این دو نمک می شود ۱۸۶:
که این مقدار بر اساس ۳ مول گاز کلر است در صورتی که مقدار کلر اشاره شده در تست ۰/۳ است یعنی یک دهم پس:
گزینه ی ۴ درست است.