تعریف: هرگاه دو نافلز با یکدیگر الکترون به اشتراک بگذارند به این صورت که یکی یک جفت الکترون به اشتراک بدهد و دیگری یک جفت به اشتراک بپذیرد پیوند داتیو تشکیل می شود.
پیوند داتیو پس از تشکیل با پیوند کووالانسی معمولی تفاوتی ندارد.
شروع داستان:
اتم هیدروژن که در تنها لایه خودش فقط یک الکترون داشت با اتم کلر که در لایه آخرش هفت الکترون داشت هر کدام یک الکترون به اشتراک گذاشته بودند تا به آرایش گاز نجیب نزدیک خود برسند، هیدروژن به هلیوم و کلر به آرگون.
همه چیز خوب بود و هردو راضی بودند تا این که گاز HCl در آب حل شد وقتی این اتفاق افتاد کلر از غفلت هیدروژن استفاده کرد و همه ی ۸ الکترون را برداشت و برد.
هیدروژن که پیش از تشکیل پیوند کووالانسی با کلر یک الکترون داشت اکنون حتی آن تک الکترون را هم نداشت و از کلاهی که بر سرش رفته بود خیلی ناراحت بود. از آنجایی که آب را مقصر می دانست نزد آب رفت و گفت:
من و کلر هر دو یک الکترون به اشتراک گذاشته بودیم تا به آرایش گاز نجیب نزدیک خود برسیم اما از وقتی ما درون تو حل شدیم کلر همه ی الکترون ها را برداشت و در رفت و من حتی تک الکترون خودم را هم ندارم!!
آب که به فکر فرو رفته بود لبخندی زد و گفت:
ناراحت نباشی ها… من دو جفت الکترون آزاد دارم و می توانم یک جفت از آن را با تو به اشتراک گذارم تا تو دوباره به آرایش هلیوم برسی! خوبه؟
هیدروژن: واقعآ؟ یعنی یک جفت از الکترون های آزادت را با من به اشتراک می گذاری؟
آب: بله 🙂
هیدروژن پرید روی جفت الکترون و گفت:
خوب اسم این نوع پیوند را چی بگذاریم؟
آب: هووووم… داتیو چطوره؟
هیدروژن: خوووووووبه!!!
هیدروژن: خوب چطوری می شه پیوند داتیو را از کووالانسی معمولی تشخیص داد؟
آب: هووووم، وقتی بار قراردادی اتم ها را مشخص کنیم به تعداد بار مثبت پیوند داتیو وجود دارد، جهتش هم از بار مثبت به منفیه.
هیدروژن: همیشه این روش جواب میده؟
آب: ۹۹٪ موارد
هیدروژن: راه دیگه ای هم هست؟
آب: آره ظرفیت اصلی اتم مرکزی را در نظر می گیریم هرچه پیوند اضافه داشت داتیوه، مثلآ اکسیژن که اتم مرکزی ما هست، گروه ششم و ظرفیت اصلی آن دو است در صورتی که الان سه پیوند دارد پس یک پیوند اضافه دارد که آن داتیو است.
هیدروژن: راستی الان که ما با هم پیوند برقرارکردیم اسممون چی شد؟
آب؛ یون هیدرونیم….
برای سهولت در بازبینی وب سایت شیمی کیمیکال و ده ها وب سایت شیمی ایرانی و خارجی دیگر و شبکه های اجتماعی مرتبط و همچنین سهولت در به اشتراک گذاری مطالب آن ها اپلیکیشن رایگان کیمیکال پلاس را نصب کنید.
http://www.chemguide.co.uk/atoms/bonding/dative.html
14 Comments
خیلی جذاب تعریف شده اند.
سپاس فراوان
سپاس گزارم
ممنون استاد کیانی چه داستان شیرینی بود .این روش خیلی در یادگیری شیمی موثر است چرا که علاوه بر هوش هیجانی هوش عاطفی و احساس رانیز به فعالیت داشته است.
سپاس گزارم
با سلام شیوه شما بسیار شیرین و جذاب است
خدا قوت خیلی زیبا توضیح دادین
سپاس گزارم
خیلی عالی
فقط ای کاش در اخر چنتا مثال هم داشت
سلام بر استاد کیانی بزرگوار. دمتون گرم. خیلی جذاب توضیح داده بودین واقعا ممنون
سلام خیلی ممنون من پایه دهم هستم اولین بار داتیو رو میخوونیم با روش شما واقعا خوب یادش گرفتم دستتون درد نکنه
خیلی عالی ممنون
من حرف های قلمبه سلمبه سایتای دیگه رو متوجه نشدم ولی قشنگ فهمیدم با توضیح شما
سلام
لطفا روش نامگذاری هم اضافه کنید
ممنون
چه زیبا توضیح داده شده. ممنون
این قشنگ ترین قسمت درس خوندن امروز بود :))