اخترشیمی-ابر مولکولی کمان

کمان ب ۲ یا(Sagittarius B2) یا ( Sgr B2 ) یک ابر مولکولی غول پیکر از گاز و غبار است که در فاصله حدود 120 پارسک (390 سال نوری ) از مرکز کهکشان راه شیری قرار دارد . این مجموعه بزرگترین ابر مولکولی در مجاورت هسته کهکشان و یکی از بزرگ‌ترین ابرهای کهکشان است که ناحیه‌ای به وسعت حدود 45 پارسک (150 سال نوری) را در بر می‌گیرد. جرم کل Sgr B2 حدود 3 میلیون برابر جرم خورشید است . میانگین چگالی هیدروژن در ابر 3000 اتم در سانتی متر مکعب است که حدود 20 تا 40 برابر چگالی یک ابر مولکولی معمولی است. این ابر مولکولی یکی از مهمترین نواحی تشکیل ستارگان پر جرم در کهکشان ما است.

ساختار داخلی این ابر پیچیده، با تراکم و دماهای متفاوت است. این ابر به سه هسته اصلی تقسیم می شود که به ترتیب شمال (N)، وسط یا اصلی (M) و جنوب (S) تعیین می شوند. بنابراین Sgr B2 (N) نشان دهنده هسته شمالی است. مکان‌های Sgr B2(M) و Sgr B2(N) مکان‌های بارور تشکیل ستارگان هستند. اولین ده ناحیه اچ دو (H II ) کشف شده A تا J تعیین شدند. ناحیه اچ II و J در Sgr B2 (M) قرار دارند، در حالی که منطقه K در Sgr B2 (N) و منطقه H در Sgr است. (S). هسته آن به پهنای 5 پارسک و این ابر ناحیه ستاره ‌زایی است که درخشندگی آن حدود 10 میلیون برابر خورشید است .

این ابر از انواع مختلفی از مولکول های آلی پیچیده به ویژه الکل ها تشکیل شده است. این ابر حاوی اتانول(C2H5OH) ، وینیل الکل(CH2=CHOH) و متانول(CH3OH) است . و این به دلیل چگالی بالا و تراکم اتم ها است که منجر به ایجاد مولکول های جدید می شود. هنگامی که دانشمندان در تلاش برای کشف اسیدهای آمینه بودند، این ترکیبات از طریق طیف نگاری  کشف شدند . همچنین یک استر به نام اتیل فورمات(HCOOCH2CH3) نیز کشف شد که ماده اولیه اصلی اسیدهای آمینه است. این استر همچنین مسئول عطر و طعم تمشک است. مقادیر زیادی بوتیرونیتریل (پروپیل سیانید) و سایر آلکیل سیانیدها نیز در این ابر شناسایی شده است.

Stacked from 22 images. Method=B (R=8,S=4)

دمای این ابر از 300 کلوین (27 درجه سانتیگراد ) ، در نواحی متراکم  و تا 40 کلوین (233.2- درجه سانتیگراد) در پوشش اطراف ابر متغیر است. از آنجایی که میانگین دما و فشار در Sgr B2 کم است، شیمی مبتنی بر برهمکنش مستقیم اتم ها بسیار کند است. با این حال، این ابر حاوی دانه های گرد و غبار سرد است که از یک هسته سیلیکونی تشکیل شده و توسط گوشته ای از یخ آب و ترکیبات کربنی مختلف احاطه شده است. سطوح این دانه‌ها اجازه می‌دهد تا واکنش‌های شیمیایی با تجمع مولکول‌هایی که می‌توانند با ترکیبات همسایه برهم‌کنش داشته باشند، رخ دهد. سپس ترکیبات حاصل می توانند از سطح تبخیر شده و به ابر مولکولی بپیوندند.

اجزای مولکولی این ابر را می توان به راحتی در محدوده طیفی طول موج 100 تا 1000 میکرومتر مشاهده کرد. حدود نیمی از تمام مولکول های بین ستاره ای که تاکنون شناخته شده برای اولین بار در نزدیکی Sgr B2 یافت شدند، و تقریباً هر مولکول دیگری که در حال حاضر شناخته شده است در این ابر مولکولی نیز شناسایی شده است.

رصدخانه پرتو گاما INTEGRAL آژانس فضایی اروپا پرتوهای گاما را در تعامل با Sgr B2 مشاهده کرده است که باعث گسیل پرتو ایکس از این ابر مولکولی می شود. این انرژی حدود 350 سال پیش توسط سیاهچاله ی بسیار سنگین (SMBH) در هسته کهکشان، Sagittarius A* منتشر شد. درخشندگی کلی حاصل از این فوران، میلیون‌ها برابر قوی‌تر از خروجی فعلی از Sagittarius A* است. این نتیجه در سال 2011 توسط ستاره شناسان ژاپنی که مرکز کهکشانی را با ماهواره سوزاکو رصد کردند، تأیید شد.

سرچشمه ها:
https://en.wikipedia.org/wiki/Sagittarius_B2

https://www.eso.org/public/images/eso0924e/

Chiral Molecule Detected in Interstellar Cloud Sagittarius B2

https://www.space.com/27262-space-dust-molecule-origins-of-life.html

https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S2210271X23001664