ترکیبات آلی در منظومه شمسی
هر موجود زنده روی زمین پر از ترکیبات آلی پیچیده است که همه برای زندگی ضروری هستند. به طور کلی، وقتی به ترکیبات آلی فکر می کنیم، نگاه کردن به سیاره خودمان جستجوی بیهوده به نظر می رسد. رصد سیارات دیگر توسط کاوشگرهایی مانند وویجر و مارینر ، گوی های سوخته، سنگی یا کره های منجمد از گازها را نشان داده است. با توجه به ساختار عمدتا غیر آلی (معدنی) این سیارات، به سختی به نظر می رسد که آنها مکانی برای نگهداری هیدروکربن ها یا مولکول های پیچیده تر باشند. به هر حال، اگرچه ذر سیارات دیگر هیچ نشانه ای از حیات تا کنون مشاهده نشده است، مولکول های آلی در مکان های شگفت انگیزی وجود دارند و ویژگی ها و حالت هایی را نشان می دهند که حتی به طور طبیعی در زمین دیده نمی شوند.
برای مثال، به سادگی با نگاه کردن به تصویری از سیارات اورانوس و نپتون به راحتی قابل مشاهده است. رنگ آبی نمادین آنها به دلیل وجود متان در جو ایجاد می شود که تابش مادون قرمز، قرمز و فرابنفش را جذب می کند. نمودار زیر متان را در نپتون، اورانوس و ماه نشان می دهد. برای جزییات بیشتر بر روی عکس بزنید.
https://galaxies.se/spectroscopy/planet-spectra.html
بخش های دیگری ازتابش طیف الکترومغناطیسی نیز باعث می شود متان تحت فتولیز قرار گیرد و مقادیر کمی از هیدروکربن های دیگر مانند آلکان ها، به ویژه اتان، و همچنین هیدروکربن های غیراشباع مختلف مانند استیلن (C2H2) تولید کند.
شکل نپتون:
سیارات تنها منبع هیدروکربن در منظومه شمسی نیستند. سیارک ها و شهاب سنگ ها با برخورد به زمین به عنوان پیام رسان دنیاهای دیگر عمل کرده اند. ممکن است در ابتدا تجزیه و تحلیل سنگ ها از فضا تا حدودی بیهوده به نظر برسد. آیا چیزی بیشتر از یک تکه سنگ سیاه قابل مقایسه با هر تخته سنگ دیگر روی زمین وجود دارد؟ با کمال تعجب، دانشمندان بقایای ترکیبات آلی، (هم ترکیبات ساده و هم پیچیده) را در شهابسنگهای خاصی از طبقه CI و CM پیدا کردهاند . “C” در این کلمات اختصاری مخفف “Carbonaceous” به معنی کربن دار است که نه تنها به وجود کربن عنصری، بلکه به ترکیبات حاوی کربن اشاره دارد.
جالب ترین این ترکیبات آمینو اسیدها می باشند که بلوک های سازنده ی پروتئین ها (مولکول های ضروری برای زندگی) هستند، . شهابسنگهای CI و CM حاوی انواع جالبی از اسیدهای آمینه، از جمله آلانین و گلیسین هستند، دو تا از سادهترین آمینو اسیدهای پرکاربرد که برای ایجاد پروتئین پلیمریزه میشوند. در حالی که شهابسنگهای CI و CM شباهتهای زیادی در ترکیبات آلی دارند، از بسیاری جهات از نظر ترکیب درصد آمینو اسیدهای مختلف به شدت متفاوت هستند، که نشان میدهد منابع متعددی از ترکیبات آلی در جای جای کیهان وجود دارند.
سایر مسافران بین ستاره ای مانند دنباله دارها نیز حاوی ترکیبات آلی هستند. Comet Wild 2 که فضاپیمای Stardust ناسا با آن قرار ملاقات گذاشت، نمونههای ایروژل حاوی متیل آمین و اتیل آمین را شناسایی کرد. هر دوی این ترکیبات آمین هستند، که منابع مهم نیتروژن هستند. دانشمندان بر این باورند که ستارههای دنبالهدار، شهابسنگها و سیارکها میتوانند آورنده ی ترکیبات آلی به زمین باشند، زمانی که سیاره ما هنوز در مرحله نوزادی خود بود. این بازدیدکنندگان فرازمینی ممکن است شروع زندگی در اینجا را آسانتر کرده باشند.
مدار سبز رنک Comet Wild 2 را نشان می دهد. برای جزییات بیشتر بر روی عکس کلیک کنید.
شکل نمونه های سنگ:
در گذشته، ترکیبات آلی به عنوان ترکیبات متعلق به موجودات زنده طبقه بندی می شدند. اما تعریف فعلی شامل تمام ترکیبات حاوی کربن و هیدروژن(هیدروکربن ها) است، بدون اینکه به موجودات زنده محدود شوند. حضور ساده ترکیبات آلی به معنای وجود مولکولهای بیولوژیکی پیچیده حیات نیست. با این حال، تنوع زیاد مولکول های آلی سرگردان در فضا پدیده ای است که باید مورد بررسی قرار گیرد. این که این مواد از کجا سرچشمه گرفتهاند؟ و چگونه در مکانهایی بسیار متفاوت از زمین توزیع شدهاند؟ ممکن است سرنخهایی درباره شکلگیری منظومه شمسی، کهکشان ها و حتی سیاره خودمان ارائه دهد.
سرچشمه ها:
https://chem.libretexts.org/Ancillary_Materials/Exemplars_and_Case_Studies/Exemplars/Physics_and_Astronomy/Organic_Compounds_in_The_Solar_System
https://en.wikipedia.org/wiki/81P/Wild
https://earthhow.com/solar-system-facts/