نکات کنکوری شیمی ۲۱(واکنش مس با نیتریک اسید)

واکنش مس با نیتریک اسید رقیق و غلیظ کمی متفاوت است
اگر مس با نیتریک اسید رقیق واکنش دهد گاز بی رنگ NO حاصل می شود طبق واکنش زیر:

و اگر مس با نیتریک اسید غلیظ واکنش دهد گاز خرمایی رنگ NO₂ به دست می آید طبق واکنش زیر:

اگر موازنه ی واکنش های بالا را تاکنون نیاموخته اید اپلیکیشن اکسایش کاهش را از مارکت کیان دروید یا بازار دانلود و مطالعه کنید و تست ها و تمرین های آن را بیاموزید:

پس در تست ها و پرسش هایی که بر اساس واکنش مس با نیتریک اسید است باید به غلظت اسید که در پرسش اشاره شده دقت کرد. اکنون دو تست از تست های سال های گذشته را حل می کنیم:

۱- از واکنش ۰/۱ اتم گرم مس با نیتریک اسید غلیظ، چند گرم گاز تولید می شود؟ (سراسری تجربی مرحله اول سال ۷۲)
گزینه ها:
۱) ۴/۶
۲) ۹/۲
۳) ۰/۰۴
۴) ۰/۰۵

داده های مسئله:
گرم مول ها
Cu=64
N=14
O=16

مسئله را به دو روش تناسب که سریع تر و آسان تر است و برای کنکور مناسب تر است و استوکیومتری که امروزه متداول شده است حل می کنیم:
خوب یک بار دیگر به وا کنش مس با نیتریک اسید غلیظ نگاه کنیم:

همان طور که می بینید در واکنش موازنه شده به ازای هر مول مس که در واکنش شرکت کرده دو مول گاز نیتروژن دی اکسید NO₂ آزاد شده چون در صورت مسئله مقدار مس را بر اساس مول داده و مقدار NO₂ را بر اساس گرم خواسته پس ما هم در تناسبی که تشکیل می دهیم مس را بر اساس مول و مقدار NO₂ را بر اساس گرم می نویسیم پس در اینجا به جرم مولکولی NO₂ نیاز داریم:
روش تناسب:

روش استوکیومتری:

تست بعدی:
۲- در واکنش نیتریک اسید رقیق با مس به ازای مصرف ۱/۶ گرم مس، چند گرم گاز تشکیل می شود؟(سراسری تجربی مرحله اول سال ۷۳)
۱) ۰/۵
۲) ۰/۷۷
۳) ۱/۵
۴) ۱/۵۴

خوب بیایید دوباره به واکنش مس با نیتریک اسید رقیق نگاه کنیم:

همان طور که می بینید به ازای هر سه مول مس، سه مول نیتروژن منو اکسید NO به دست می آید
چون هر دو مقدار مس و NO‌ را بر اساس گرم داده و خواسته پس به جرم اتمی مس (۶۴) و جرم مولکولی NO (۱۴+۱۶=۳۰) نیاز داریم
روش تناسب:

روش استوکیومتری: