ساخت طیف نمای ساده
فقط با یک مقوای A4 و یک CD یا DVD می توانید یک اسپکتروسکوپ ساده بسازید که اگر به دقت این آموزش را پیاده کنید با این اسپکتروسکوپ حتی خطوط فرانهوفر خورشید را می توانید ببینید.
همان طور که در بخش های طیف نگاری که در کیمیکال آموزش داده شده یکی از راه های شناسایی عناصر استفاده از خطوط طیفی هر عنصر است.
در قدیم برای تفکیک نور و تشکیل طیف از منشور استفاده می کردند ولی امروزه از گریتینگ یا توری پراش استفاده می شود.(برای اطلاعات بیشتر اینجا را بخوانید)
خوب برویم سر اصل مطلب:
۱-ابتدا بر روی یک مقوای A4 تصویر زیر را کپی کنید.
۲- بهتر است یک طرف مقوا به رنگ مشکی مات باشد.(در صورت امکان از مقوای نازک ماکت سازی استفاده کنید)
۳- دور شکل را با قیچی ببرید
۴- با یک کاتر تیز چشمی و شکاف ورودی نور را در آورید. شکاف ورودی باید بسیار تنگ و تمیز بریده شود فقط با یک کاتر تیز و یک خط کش یک شیار ایجاد کنید سپس با ورود کاتر به این شیار فقط کمی آن را گشاد و لبه های آن را صاف کنید.
مطابق مراحل زیر تا بزنید.
۵- سی دی CD یا دی وی دی DVD را زیر مقوایی که بریدید و تا زدید بچسبانید. تلاش کنید تمام منافذ ورودی نور به جز چشمی و شکاف ورودی نور را کاملآ با چسب ببندید(این کار بر روی کیفیت طیف تشکیل شده موثر است)
مراحل را ببینید:
اکنون شکاف ورودی را به سمت یک چشمه ی نور مانند لامپ گازی یا مهتابی بگیرید و از شکاف چشمی بر روی CD یا DVD نگاه کنید.
اگر شکاف ورودی دقیقآ به سمت چشمه ی نور باشد خطوط طیفی گازی که در لامپ گازی هست(معمولآ جیوه) را می تواتید ببینید.
چیزی که در مشاهده طیف لامپ گازی می بینید:
اگر این اسپکتروسکوپ را به سمت خورشید بگیرید باید چیزی شبیه عکس زیر ببینید. خطوط عمودی تاریک خطوط فرانهوفر نامیده می شود که نشان دهنده ی عناصر خورشید است.
بهتر است در ساخت این اسپکتروسکوپ از DVD استفاده کنید چون در مقایسه با CD تفکیک پذیری بیشتری دارد و خطوط فرانهوفر را بهتر نمایش می دهد. همچنین هرچقدر شکاف ورودی نور را بهتر و صاف تر بریده باشید در کیفیت خطوط فرانهوفر موثر است.
سازنده طیف نما و عکاس: سمیرا داتلی بیگی
در اینجا کاربردهای طیف نگاری را بخوانید.
سرچشمه ها:
http://physiquechimiecollege.eklablog.com/1-bis-construire-un-spectroscope-cd-dvd-a107898802
http://www.astrosurf.com/rondi/CCTAA2/SpectroCD-DVD/Patrons_spectro_CD-DVD/patron_spectrocd-dvd.png
http://www.newsite.vidyadeep.org/stuff/pdf/CD-DVD-spectroscope-ap.pdf
https://steemit.com/colourfulphotography/@svemirac/solar-spectrum-with-fraunhofer-lines