تهیه هالیدهای هیدروژن

تهیه هالیدهای هیدروژن در صنعت و آزمایشگاه

در صنعت از واکنش مستقیم هیدروژن با فلئور یا کلر، به ترتیب هیدروژن فلئورید یا هیدروژن کلرید به دست می آورند:

H2 + F2 → 2HF

H2 + Cl2 → 2HCl

هیدروژن برمید از اثر گاز هیدروژن و برم در دمای بسیار بالا و در حضور کاتالیزور پلاتین به دست می آید.

H2 + Br2 → 2HBr

هیدروژن یدید و هیدروژن برمید از اثر ید یا برم با هیدروژن سولفید یا هیدرازین حاصل می شود.

H2S + Br2 → 2HBr + S

H2S + 4Br2 + 4H2O → H2SO4 + 8HBr

N2H4 + 2Br2 → N2 + 4HBr

واکنش اسید نمک

در آزمایشگاه برای تهیه انواع اسید ها می توان از واکنش اسید + نمک استفاده کرد.

همان طور که در انواع واکنش های شیمیایی اشاره شد:

اسید + نمک → نمک + اسید

برای تهیه هالیدهای هیدروژن هم می توان از واکنش بالا استفاده کرد

فلئورید هیدروژن که خاصیت احیا کنندگی ندارد و به وسیله اسیدهای اکسید کننده بدون تغییر باقی می ماند از اثر سولفوریک اسید غلیظ بر روی یک نمک فلئورید مانند کلسیم فلئورید آزاد می گردد:

CaF2 + H2SO4 → CaSO4 + 2HF

چون HF بر روی شیشه و موادی که بر پایه ی سیلیکات درست شده باشد اثر می کند، واکنش در ظروف سربی انجام می شود.

وسایل شیشه ای تحت تاثیر سه هالوژن دیگر قرار نمی گیرد بنابر این برای تهیه آن ها می توان از ظروف شیشه ای استفاده کرد.

به همین ترتیب کلرید هیدروژن توسط سولفوریک اسید غلیظ اکسید نمی شود و بنابر این می توان آن را از اثر این اسید بر روی کلرید ها مانند سدیم کلرید تهیه کرد:

NaCl + H2SO4 → NaHSO4 + HCl

برمید هیدروژن را نمیتوان از اثر سولفوریک اسید غلیظ بر روی نمک های برمید تهیه کرد زیرا اکسید می شود

2HBr + H2SO4 → Br2 + SO2 + 2H2O

هیدروژن برمید را می توان از هیدرولیز برخی از برمیدهای نافلزات تهیه کرد. معمولآ هیدروژن برمید را از اثر آب بر روی مخلوطی از فسفر قرمز و برم تهیه می کنند که ابتدا فسفر تری برمید تولید می شود و آنگاه از اثر آب بر روی آن HBr تولید می شود.

2P + 3Br2 → 2PBr3

PBr3 + 3H2O → H3PO3 + 3HBr

همچنین برای هیدروژن یدید از اثر آب بر روی مخلوطی از فسفر قرمز و ید استفاده می کنند.
فسفر تری یدی ناپایدار است . بنابر این بهتر است واکنش را به صورت زیر نشان داد:

2P + 3I2 + 6H2O → 2H3PO3 + 6HI

روش دیگر برای تهیه هیدروژن یدید واکنش ید با آمونیاک غلیظ است:

NH3 + 3I2 → NI3 + 3HI

در واکنش بالا مراقب رسوب سیاه رنگ نیتروژن تری یدید باشید چون همین که خشک شود خود به خود منفجر می گردد.
سرچشمه ها:
اصول شیمی تالیف سونیا دانستان
برگردان به پارسی دکتر ناصر صادقی

شیمیست

https://en.wikipedia.org/wiki/Hydrogen_halide

https://chemiday.com/en/reaction/3-1-0-964