اگر این مقاله را با گوشی یا تبلت باز کردید ، گوشی یا تبلت را افقی بگیرید تا جدول بهتر دیده شود.
فرمول شیمیایی مواد رنگزای راکتیو
مواد رنگزایی است که گروه های رادیکال فعال دارند که با الیاف واکنش شیمیایی انجام می دهند. بیشتر مواد رنگزای راکتیو محلول در آب هستند و ساختار مولکولی آن شامل گروه رنگزا و گروه های فعال است. فرمول کلی می تواند به شکل (W-D-B-Re) نشان داده شود که به ترتیب W گروه محلول در آب، D رنگزا، B گروه رنگیار و Re گروه فعال می باشد.
مواد رنگزای راکتیو با این ها واکنش می دهند:
عامل OH در سلولز
عامل های NH2 و COOH در پلی آمید و ابریشم
عامل های SH و NH2 و COOH در پشم
رنگرزی شامل دو مرحله است:
۱- جذب ماده رنگزا
۲- تثبیت ماده رنگزا بر روی کالا
نقش بی کربنات علاوه بر انجام واکنش( با حذف اسید در طرف دوم واکنش به سمت راست پیش می رود و راندمان رنگرزی افزایش می یابد)، اسید مضر برای کالا را خنثی می کند. اگر کربنات زود اضافه شود رنگ با OH آب واکنش داده هیدرولیز می شود.
واکنش ماده رنگزای راکتیو با سلولز به شکل زیر است:
روش رنگرزی سلولز: ابتدا کالای تمیز بدون چربی و آهار را خیسانده سپس رنگ حل شده را به آن می افزاییم و به تدریج دما را بالا می بریم و به ترتیب نمک و کربنات را می افزاییم. و در پایان آبکشی می کنیم.
سختی آب: چون امکان دارد برخی از مواد رنگزای راکتیو نسبت به سختی آب حساسیت نشان دهند همچنین قلیای به کار رفته در حمام نیز با آب سخت تولید رسوب نماید استفاده از سختی گیر ضروری می باشد.
در جدول زیر فرمول شیمیایی این گروه از مواد رنگزا را می توانید ببینید و با کلیک بر روی آن جزئیات بیشتر در دسترس می باشد.
ساختار |
نام شیمیایی |
CAS |
فرمول مولکولی |
|
REACTIVE BLUE 4 |
13324-20-4 |
C23H14Cl2N6O8S2 |
|
CIBACRON BRILLIANT YELLOW 3G-P |
50662-99-2 |
C25H15Cl3N9Na3O10S3 |
|
REACTIVE BLUE 19 |
2580-78-1 |
C22H19N2NaO11S3 |
|
PROCION BLUE H-5R |
12236-84-9 |
C29H14ClN7O14S4.Cu.4Na |
|
Reactive Red 15 |
12238-01-6 |
C25H14ClN7O13S4.4Na |
|
trisodium 2-[[6-[(4-amino-6-chloro-1,3,5-triazin-2-yl)methylamino]-1-hydroxy-3-sulphonato-2-naphthyl]azo]naphthalene-1,5-disulphonate |
70616-89-6 |
C24H19ClN7NaO10S3 |
|
Reactive Brown 2 |
12236-93-0 |
C31H20ClN9Na4O12S4 |
|
Reactive Blue 74 |
12677-16-6 |
C28H23ClN6O9S2.2Na |
|
Reactive Orange 5 |
70210-21-8 |
C26H17ClN7Na3O10S3 |
|
PROCION YELLOW H-E3G |
59112-78-6 |
C52H34Cl2N18O20S6.6Na |
|
Reactive Blue 198 |
124448-55-1 |
C41H30Cl4N14O14S4.4Na |
|
REACTIVE YELLOW 86 |
61951-86-8 |
C18H14Cl2N8Na2O9S2 |
|
Reactive Red Brown K-B3r |
12225-66-0 |
C29H20IN7Na2O12S3 |
|
disodium 2,5-dichloro-4-[4-[[5-[(4,6-dichloro-1,3,5-triazin-2-yl)amino]-2-sulphonatophenyl]azo]-4,5-dihydro-3-methyl-5-oxo-1H-pyrazol-1-yl]benzenesulphonate |
5089-16-7 |
C19H13Cl4N8NaO7S2 |
|
REACTIVE RED 120 |
61951-82-4 |
C44H30Cl2N14O20S6 |
|
REACTIVE BLACK 5 |
17095-24-8 |
C26H26N5NaO19S6 |
|
REACTIVE GREEN 19 |
61931-49-5 |
C40H23Cl2N15Na6O19S6 |
|
Reactive Yellow 4 |
12226-45-8 |
C20H12Cl2N6Na2O6S2 |
|
Reactive Turquoise Blue Kn-G |
12236-86-1 |
C40H25CuN9O14S5 |
|
Reactive Red 24 |
70210-20-7 |
C26H21ClN7NaO10S3 |
|
Reactive Red 180 |
72828-03-6 |
C19H23N5O3 |
|
13 REACTIVE ORANGE 13 |
|
|
|
2-[[4-[[4-[bis(2-hydroxyethyl)amino]-6-chloro-1,3,5-triazin-2-yl]amino]phenyl]azo]-p-cresol |
56275-25-3 |
C20H22ClN7O3 |
|
PROCION RED MX-5B |
17804-49-8 |
C19H10Cl2N6Na2O7S2 |
|
Reactive Black K-BR |
|
|
|
REACTIVE BLUE 5 |
16823-51-1 |
C29H20ClN7O11S3 |
|
Reactive Yellow 18 |
12226-48-1 |
C25H16ClN9O13S4.4Na |
|
Reactive Yellow 3 |
6539-67-9 |
C21H17ClN8O7S2 |
|
Reactive Blue 222 |
93051-44-6 |
C37H23ClN10O22S7.6Na |
|
Reactive Blue 49 |
12236-92-9 |
C32H23ClN7O11S3.3Na |
|
Reactive Black 31 |
12731-63-4 |
C29H20N6O17S4.4Na |
|
Reactive Violet 8 |
12226-40-3 |
C20H12Cl2N6O8S2.2Na |
|
Reactive Blue 14 |
12236-85-0 |
|
|
Reactive Orange 1 |
6522-74-3 |
C19H12Cl2N6O7S2 |
|
Reactive Violet 2 |
8063-57-8 |
C44H21Cl2Cu2N13Na2O23S6(-5) |
|
Reactive Yellow X-RG |
|
|
سرچشمه:
https://www.chemicalbook.com/ProductCatalog_EN/161115.htm
https://textilestudycenter.com/reactive-dyes-better-alternative-traditional-dyes/
کتاب تکنیک های رنگرزی – حسین توانایی