روش تهیه صابون جامد( به صورت تجربی)

روش تهیه صابون جامد( به صورت تجربی)
* مقدمه :
واکنش صابونی شدن چربی ها بوسیله قلیاها
گلیسیرین +صابون جامد <—— سود+روغن
صابون جامد معمولا از ترکیب روغن با سدیم هیدروکسید تهیه میشود.
* نکات ایمنی :
1. در صورت تماس بدن با سدیم هیدروکسید محل تماس را فورا با مقدار زیادی آب بشویید.
2. موقع آزمایش حتما از عینک محافظ آزمایشگاهی استفاده کنید.
3. چون الکل به سرعت مشتعل میشود مواظب باشید تا به شعله نزدیک نشود.
* وسایل مورد نیاز :
1. ارلن ۲۵۰ میلی لیتر یک عدد
2. بشر ۲۵۰ میلی لیتر یک عدد
3. اسپاتول(قاشقک)
4. هم زن شیشه ای
5. توری نسوز و سه پایه و گیره
6. ترازو
7. مزور(استوانه مدرج) ۵۰ میلی لیتر یک عدد
8. شیشه ساعت
9. کاغذ صافی
* مواد مورد نیاز :
1. سدیم هیدروکسید(سود)
2. روغن مایع
3. الکل(اتانول)
4. نمک طعام
5. آب مقطر
* روش تهیه :
در یک ارلن ۱۰ گرم سود خالص با ۲۰ گرم روغن مایع ریخته، توسط میله شیشه ای به مدت ده دقیقه هم بزنید سپس ۳۰ میلی لیتر اتانول به آن بیافزایید و در حال هم زدن دو دقیقه بعد ۱۰ میلی لیتر آب مقطر به آن اضافه کنید و دوباره هم بزنید تا مخلوط یکنواختی بدست آید.
ارلن محتوی مخلوط را روی توری نسوز قرار داده و چراغ گاز آزمایشگاهی را با شعله کم زیر آن قرار دهید و هم بزنید؛
توجه: هر چه حرارت کمتر و هم زدن بیشتر باشد واکنش صابونی شدن بهتر انجام می شود.
این عمل را آنقدر ادامه دهید تا محتویات داخل ارلن عسلی مانند شود.
برای جدا کردن گلیسیرین از صابون:
محلول اشباعی از نمک طعام تهیه کنید و نمونه عسلی مانند را در آن بریزید(مدام هم بزنید ) .چون چگالی صابون کم است بروی آب نمک شناور می ماند و گلیسیرین در فاز آب نمک محلول می شود. در هنگام جداسازی باید مقداری مخلوط را هم بزنید سپس صابون شناور را جدا نموده و روی کاغذ صافی قرار میدهید و کمی آب مقطر به آن اضافه میکنیم تا مابقی گلیسیرین شسته شده و صابون نسبتا خالصی بدست آید. به خمیر صابون بدست آمده می توان اسانس و رنگ (مجاز خوراکی) دلخواه را افزود و خوب مخلوط کرد و سپس آنرا با فشار در ظرف کوچکی به عنوان قالب قرار داد تا شکل بگیرد و بگذارید تا خشک شود‌.
* نکات تکمیلی
* برای کف کردن بیشتر می توان هنگام واکنش صابونی شدن به آن کلوفان (کیلوفور یا صمغ درخت کاج ) اضافه کرد.
* موادی که معمولا به عنوان پر کننده و وزن دهنده به صابون اضافه میشود
1. تیتانیوم اکسید
2. منیزیم سولفات
3. سدیم سلیکات
4. خاک چینی
5. پودر تالک
6. نشاسته
* در صورتی که تمایل دارید صابون بوی خوب و مطبوع بدهد (مثلا بوی بادام تلخ)
1. نیترو بنزن ۲. بنزآلدیید
* مواد دیگری که به عنوان کاتالیزگر در عمل صابونی شدن استفاده می شود
1. آلفا نفتول ۲. بتا نفتول
* در صابون های طبی (امراض جلدی و قارچ پوستی ) معمولا مواد زیر اضافه می شود
1. بوریک اسید
2. روی اکسید
3. یدیدها
4. جیوهll کلرید
* معمولا برای صابون های سفید
1. روغن زیتون
2. روغن نارگیل
* باید توجه داشت که روغن ماهی به خاطر قدرت کف کنندگی، کمتر استفاده می شود زیرا در آب سرد از قدرت کف کنندگی کمتر و در آب گرم از قدرت کف کنندگی بیشتری برخوردار می باشد.

نوشته: روح الله ساول زاده

سرچشمه عکس هدر:
https://www.frugalandthriving.com.au/homemade-lard-soap/