شیمی برای بچه ها:اسیدها و بازها

اسیدها و بازها دو نوع خاص از مواد شیمیایی هستند، تقریبا همه مایع ها تا حدی اسیدی و یا بازی هستند. اسید و یا باز بودن هرمایع بستگی به نوع آنیون های موجود در آن دارد. اگر آن دارای مقدار زیادی یون هیدروژن( (H+باشد آن مایع اسید می باشد و اگر دارای مقدار زیادی یون هیدروکسید( (OH- آن مایع بازی می باشد.
مقیاس pH
دانشمندان از مقیاس pH برای اندازه گیری مقداراسیدی و بازی یک مایع استفاده می کنند. pH از ۰ تا ۱۴ شماره گذاری می گردد، از ۰ تا ۷ اسیدی، شماره ۰ قوی ترین اسید می باشد، از شماره ۷ تا ۱۴ بازی می باشد که شماره ۱۴ قوی ترین باز می باشد، اگر یک مایعی pH آن ۷ باشد آن مایع خنثی می باشد، به عنوان مثال آب مقطر یک مایع خنثی می باشد که pH آن ۷ است.

اسیدها و بازهای قوی
اسیدها با pH پایین درحدود ۱ بسیار واکنش پذیر هستند و می توانند بسیار خطرناک باشند همانگونه برای بازها در حدود pH 13 نیز همینطور می باشد. شیمیدان ها از بازها و اسید های قوی برای واکنش شیمیایی در آزمایشگاه شیمی استفاده می کنند. گرچه آن ها می توانند بسیار خطرناک باشند، این مواد شیمیایی خطرناک می توانند برای ما مفید باشند.

هرگز بدون نظارت آموزگار خود به ظرف اسیدها و بازها در آزمایشگاه شیمی دست نزنید و آن را به کار نبرید آنها می توانند بسیار خطرناک باشند و می توانند پوست شمارا بسوزانند.

اسیدها و بازها در طبیعت
در طبیعت اسیدها و بازهای قوی بسیاری وجود دارند، بعضی از آنها بسیار خطرناک هستند و به عنوان سم به وسیله حشرات و حیوانات استفاده می شوند. برخی از آنها مفید هستند، بیشترگیاهان اسید و باز در برگ هایشان و یا دانه هایشان و همچنین در شیره هایشان دارند. در مرکباتی مانند لیمو و پرتقال اسید سیتریک در آب آنها موجود می باشد. اسید سیتریک موجود درلیمو باعث ترشی زیاد آب لیمو می شود.

اسیدها و بازها در بدن ما
بدن ما هم از اسید و باز استفاده می کند، معده ما از اسیدکلریدریک برای هضم غذا استفاده می کند، این اسید قوی موجود در معده همینطور باکتری ها را می کشد و از بیمار شدن ما جلوگیری می کند. ماهیچه های ما وقتی ما ورزش می کنیم اسید لاکتیک تولید می کنند، همچنین لوزالمعده ما از بازی به نام قلیا برای کمک به هضم غذا استفاده می کند. اینا فقط مثال های کمی هستند که چگونه شیمی بازها و اسیدها به عملکرد بدن ما کمک می کنند.

استفاده های دیگر اسیدها و بازها
دانش و تکنولوژی باعث استفاده بهتر از اسیدها و بازها می شود، باتری های خودروها از اسید قوی به نام اسید سولفوریک استفاده می کنند، واکنش های شیمیایی بین اسید و صفحه های سربی در باتری برای تولید الکتریسته کمک می کند و این باعث استارد خوردن و روشن شدن ماشین می شود. آنها (اسیدها و بازها) همچنین در بسیاری از مواد تمیزکننده خانگی به کار می روند مانند جوش شیرین و در تولید کودها برای محصولات.

حقایق جالب
اسیدها و بازها می توانند یکدیگر را خنثی کنند
اسیدها می توانند کاغذ لیتموس را قرمز کنند، بازها می توانند آن را آبی کنند
باز قوی می تواند لیز و لجز باشد
مزه اسید ترش و مزه باز تلخ می باشد
پروتیین ها از اسیدهای آمینه تشکیل می شوند
ویتامین ث در واقع اسیدی است به نام اسید آسکوربیک
آمونیاک یک باز شیمیایی است.

برگردان به پارسی: افسانه حبیبی
کارشناس شیمی کاربردی

رزومه پارسی

سرچشمه ها:
https://www.ducksters.com/science/acids_and_bases.php

http://izgorimazninite.com/blog/17-priznaka-che-tyaloto-vi-e-kiselinno/